Hisse senedi, bir şirketin sermayesinin belirli bir parçasını temsil eden ve sahibine şirket üzerinde ortaklık hakkı veren menkul kıymetlerdir. Hisse senedi sahipleri, şirketin karına, zararına ve yönetimine katılma hakkına sahiptir. Hisse senetleri genellikle borsalarda işlem görür ve yatırımcılara uzun vadede kazanç elde etme imkanı sunar.
Hisse senetleri iki ana gruba ayrılabilir: adi hisse senetleri ve imtiyazlı hisse senetleri. Adi hisse senetleri sahiplerine oy hakkı ve temettü hakkı tanırken, imtiyazlı hisse senetleri genellikle sabit temettü ödemesi ve bazı durumlarda oy hakkı içermez.
Örnek:
Farz edelim ki bir şirket olan “ABC Teknoloji A.Ş.” sermayesini artırmak ve büyümek için halka açılmaya karar verdi. Bu amaçla, şirket toplam sermayesini 10 milyon TL olarak belirledi ve her biri 1 TL değerinde 10 milyon adet hisse senedi ihraç etti.
Bir yatırımcı, ABC Teknoloji A.Ş.’den 10.000 adet hisse senedi satın aldı. Bu durumda, yatırımcı şirketin %0,1’lik (10.000 / 10.000.000 x 100) bir kısmına ortak olmuş olur. Yatırımcı, sahip olduğu hisse senetleri aracılığıyla şu haklara sahip olur:
Temettü Hakkı: Şirket, kar elde ettiğinde bu karın bir kısmını hisse senedi sahiplerine temettü olarak dağıtabilir. Örneğin, ABC Teknoloji A.Ş. yıl sonunda 1 milyon TL net kar elde ettiğinde ve bu karın %50’sini temettü olarak dağıtmaya karar verdiğinde, yatırımcıya düşen temettü miktarı 500 TL olacaktır (1.000.000 TL x %50 / 1.000.000 hisse = 0,5 TL temettü/hisse).
Oy Hakkı: Adi hisse senedi sahipleri, şirketin genel kurul toplantılarında oy kullanma hakkına sahiptir. Örneğin, ABC Teknoloji A.Ş. yönetim kurulunu seçmek için bir genel kurul toplantısı düzenlediğinde, yatırımcı sahip olduğu 10.000 hisse senedi ile oy kullanabilir ve şirketin yönetiminde söz sahibi olabilir.
Sermaye Kazancı: Hisse senetlerinin değeri zamanla artabilir. Örneğin, yatırımcı hisse senetlerini 1 TL’den satın almışken, şirketin başarılı projeleri ve iyi performansı sayesinde hisse senedinin değeri 2 TL’ye yükselirse, yatırımcı hisse senetlerini satarak sermaye kazancı elde edebilir.
Hisse Senedi Yatırımının Avantajları
Yüksek Getiri Potansiyeli: Hisse senetleri uzun vadede yüksek getiri sağlayabilir.
Temettü Geliri: Şirket karından pay alarak düzenli temettü geliri elde edilebilir.
Şirket Yönetimine Katılım: Oy hakkı sayesinde şirket yönetiminde söz sahibi olunabilir.
Likidite: Hisse senetleri borsalarda kolayca alınıp satılabilir.
Hisse senedi, yatırımcılara şirketlerin büyüme ve karlılık potansiyellerinden faydalanma fırsatı sunan önemli bir yatırım aracıdır. Ancak, yüksek getiri potansiyeli ile birlikte gelen riskler de dikkate alınmalı ve yatırım kararları bu riskler göz önünde bulundurularak verilmelidir. Hisse senedi yatırımı yaparken, piyasaların ve şirketlerin detaylı bir şekilde analiz edilmesi, bilinçli ve stratejik bir yaklaşım benimsenmesi önemlidir.