Endeks; fiyat, maliyet, satış, üretim gibi verilerin toplanarak, borsada işlem gören yatırım araçlarının belirli bir zaman dilimi içindeki oransal değişimini ölçen göstergelerdir. Borsa endeksleri ise, borsada işlem görmekte olan hisse senetlerinin fiyat ve getiri performanslarını ölçmeye yarar. Bu ölçümler hem bütünsel hem de sektörel bazda yapılabilir. Bu sayede hisse senetlerinin ve sektörlerin ekonomik performansının takip edilmesi mümkün olmaktadır.

Belirli koşullar altında endekste yer alacak olan hisse senetlerinin fiyat hareketlerini ölçmeye ve bu sayede borsanın genel trendinin belirlenmesine olanak sağlar.

Önemli Endeksler Nelerdir?
Türkiye’deki en fazla işlemin gerçekleştirildiği, Borsa İstanbul’da işlem gören önemli endeksler; BIST 100, BIST 50, BIST 30 ve BIST Bankacılık endeksleridir.

BIST 100 Endeksi; Borsa İstanbul’da işlem gören, hem piyasa değeri hem de işlem hacmi en yüksek 100 hisse senedinden oluşur ve Pay Piyasasının temel endeksidir. BIST 50 ve BIST 30 içerisinde yer alan şirketleri de içerir.

BIST 50 Endeksi; piyasa değeri ve işlem hacmi açısından en yüksek 50 şirketin hisse senedini ölçülmesi ile meydana gelen endekstir.

BIST 30 Endeksi; piyasa değeri ile işlem hacmi en yüksek olan 30 şirketin hisse senedini ölçülmesiyle oluşur.

BIST Bankacılık Endeksi; ulusal pazar içerisinde işlem gören bankalar arasından seçilen 10 hisse senedinden oluşur.

Dünyanın Önemli Borsa Endeksleri Nelerdir?
Dünya piyasasında işlem hacmi en yüksek olan borsa endekslerini ise; Dow Jones 30, Nasdaq 100, S&P 500. FTSE 100, DAX 30 gibi endeksler oluşturur.

Dow Jones 30 Endeksi; Dow Jones Sanayi Endeksi olarak da bilinir ve hem New York Borsası hem de Nasdaq’ta işlem gören, piyasa değeri en yüksek 30 şirketin hisse senetlerinin ağırlıklı ortalaması ile oluşur.

Nasdaq 100 Endeksi; teknoloji endeksi olarak da bilinir ve ABD’nin en büyük borsalarından Nasdaq Borsa’sında işlem gören, piyasa değeri en yüksek 100 şirketin hisse senedinden oluşmaktadır.

S&P 500 Endeksi; Standard & Poor’s tarafından düzenlenen ve ABD’nin en büyük 500 şirketinin hisse senetlerini kapsayan endekstir.

FTSE 100 Endeksi; Londra Borsası’nda işlem gören piyasa değeri en yüksek 100 İngiliz şirketin hisse senedinden meydana gelen endekstir.

DAX 30 Endeksi; Frankfurt Borsası’nda işlem gören ve Almanya’nın piyasa değeri en yüksek 30 şirketinin performansını ölçen endekstir.

Borsa Endekslerini Etkileyen Faktörler
Borsa endekslerini etkileyen faktörler; içsel ve dışsal faktörler olmak üzere ikiye ayrılır. Borsa endeksleri ülke ekonomisi açısından bir gösterge niteliği taşımakla birlikte, hangi faktörlerin borsa endeksleri üzerinde ne tür etkiler yarattığının bilinmesi de ayrıca önem kazanmaktadır.

İçsel faktörleri; ülkenin sahip olduğu ekonomik veriler, işsizlik rakamları, faiz oranları, jeopolitik konumu ve riskleri gibi faktörler oluşturmaktadır. Ülke ekonomisine ait önemli verileri içeren bu faktörler, borsa endeksleri üzerinde büyük etkiye sahiptir.

Dışsal faktörleri ise; küresel veriler ve ülkelerin birbirleri ile olan ekonomik ilişkileri oluşturur. Küresel piyasaların gidişatı ve bu piyasa içindeki ülkeler arası ilişkiler, tüm ülkelerin borsa endeksleri için önem taşımaktadır.